TOPRAKLAR
TOPRAKLAR / TOPRAK OLUŞUMU VE ÇÖZÜNME TÜRLERİ
ÇÖZÜNME TÜRLERİ
TOPRAK HORİZONU ( KATMANI ):
· A horizonu (katmanı ) eğimli ve yüksek alanlarda ince yapıdayken, düz ve alçak alanlarda kalın yapıdadır.
ZONAL ( YERLİ ) TOPRAKLAR:
LATERİT TOPRAKLAR:
q Bol yıkanmış, tuzsuz, kireçsiz, asitli topraklardır.
q Ekvatoral Bölgede görülür.
q Türkiye'de görülmez.
q Sadece Doğu Karadeniz'de Lateritleşmiş toprak vardır.
q Tarımsal verim düşüktür.
ÇERNEZYOM TOPRAKLAR:
q Yerli toprakların en verimlisidir.
q Doğu Anadolu Bölgesinde (Erzurum-Kars) çevresinde görülür.
q Kara topraklar olarak ta bilinirler.
q İklimden dolayı tarım az yapılır. Genellikle hayvan otlatılır.
KAHVERENGİ ORMAN TOPRAKLARI:
q Geniş yapraklı ormanların bulunduğu yerde rastlanır.
q Karadeniz'deki dağların kuzeye bakan yamaçlarında görülür.
q Verimlidir.
PODZOL:
q İğne yapraklı ormanların bulunduğu yerde rastlanır. (Soğuk + Nemli )
q Rusya ve Kanada’da görülür.
q Batı Karadeniz'de yaygın olarak rastlanır.
( Zonguldak ve Çevresi )
q Mineral bakımında fakir ve aşırı yağıştan dolayı verimsizdir.
TERRA – ROSSA TOPRAKLAR:
q Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde oluşur.
q Türkiye'nin Orta Kuşakta yer almasından dolayı gözükür.(Matematik Konum )
q Akdeniz Bölgesi, Ege Kıyıları, Güney Marmara’da görülür.
q Verim azdır.
q Birleşiminde çok miktarda demir oksidi olduğu için kırmızı renklidir. (Demir oksitlenmesi)
KESTANE RENKLİ STEP TOPRAKLAR:
q Karasal iklim bölgelerinde görülür.
q İç bölgelerimizde yaygındır.
q Az yağıştan dolayı tuzlu ve kireçlidir.
q Tahıl tarımı için uygundur.
q Genel anlamda verimsizdir.
AZONAL ( TAŞINMIŞ ) TOPRAKLAR
ALÜVYOL TOPRAK:
q Akarsular tarafından taşınan topraklardır.
q Mineral ve organizmalar bakımından zengindir.
q Verimli topraklardır.
q Tarımsal faaliyetler yoğun olarak yapılır.
KALÜVYOL TOPRAKLAR:
q Dağlık alanlarda, eğimli yamaçlarda ufalanan malzemelerin yağmur ve sel sularının yardımıyla dağ eteklerinde birikmesiyle oluşur.
q Dağlık alanlarda görülür.
q Doğu Anadolu Bölgesinde yaygındır.
MOREN TOPRAKLAR:
q Buzullar tarafından taşınmış topraklardır.
q Türkiye’de azdır. ( Orta Kuşakta yer aldığımız için )
q Bazı yüksek dağ zirvelerinde sınırlı olarak görülür.
q Kutuplara yakın alanlarda yaygındır.
REGOSOL TOPRAKLAR:
q Volkanlardan çıkan kum boyutundaki malzemelerin dağ eteklerinde birikmesiyle oluşur.
q Volkanik arazilerde görülür.
q En güzel örneği Güneydoğu Anadolu Bölgesinde (Karacadağ) ve çevresindedir.
LÖS TOPRAKLAR:
q Kurak ve yarı kurak bölgelerde rüzgârların taşıdığı topraklardır.
q İç Anadolu Bölgesinde ( Konya-Karapınar) çok az da olsa rastlanır.
q Dünya'da çöllerde oldukça yaygındır.
LİTOSOL TOPRAKLAR:
q Litosol taşlı toprak demektir.
q Dağların eğimli yamaçlarında aşınma devamlı olursa ince malzemeler sürekli taşındığından geriye sadece taş ve çakıl gibi iri malzemeler kalır ve bu iri malzemenin hâkim olduğu taşlı topraklara litosol denir.
