Su Kaynakları 1 - TYT AYT 2023 (YKS 2023) Uzaktan Eğitim

Sınavlara CANLIDERSHANE.NET Uzaktan Eğitim ile hazırlanın kazanın

SU KAYNAKLARI 

TÜRKİYE’NİN SU VARLIĞI ( AKARSULAR VE GÖLLER ) 

AKARSU HAVZASI: 

·        Bir akarsuyun kollarıyla beraber sularını topladığı ve boşalttığı alana havza denir.

 

Açık Havza: Bir akarsu sularını okyanusa ya da okyanusa bağlantılı olan denizlere boşaltmasıdır.

Kapalı Havza:  Sularını denize ya da okyanusa boşaltamıyorsa kapalı havza denir.

Türkiye'nin en büyük kapalı havzası; İç Anadolu Bölgesinde Tuz Gölü ve Çevresidir.

·        Etrafının dağlarla çevrili olması

·        Kurak iklimin etkili olması

  • Türkiye’nin diğer Kapalı Havzaları; Van Gölü, Göller yöresi (Isparta + Burdur), Kura ve Aras nehirleri.
  • Dünya’nın en büyük kapalı havzası; Asya kıtasında yer alan Hazar Gölüdür.

AKARSU DEBİSİ / AKIMI: 

 AKARSU REJİMİ:

 Akarsuyun akımında yıl içinde meydana gelen değişmelerdir. 

  • Ülkemizdeki akarsulara bakıldığında rejimleri genellikle düzensizdir. ( Yağış rejimi düzensiz )
  • Ülkemizde Karadeniz bölgesinde yer alan akarsularımızın rejimleri düzenlidir. ( Her mevsim yağışlı olması )
  • Ayrıca Akdeniz bölgesinde yer alan Manavgat, Dim çayı, Köprü çayı gibi akarsularımız Karadeniz’de yer almamasına rağmen karstik arazi ve yer altı sularından beslenmelerinden dolayı rejimleri düzenlidir.
  • Dünya’da Ilıman Okyanusal İklim bölgelerinde yer alan akarsuların ( Ren ve Elbe nehirleri ) ve Ekvatoral iklim bölgesinde yer alan akarsuları ( Amazon ve Kongo nehirleri ) rejimleri düzenlidir. Çünkü her iki iklimde her mevsim yağışlıdır.

BESLENME KAYNAKLARINA GÖRE AKARSULAR Yağmur Sularıyla Beslenen Akarsular: 

  • Türkiye'de ve Dünya’da en yaygın olarak görülen akarsu beslenme şeklidir.
  • Bir yöredeki yağış rejimi ile akarsu rejimi birbirlerine paralel gösterir.

Kar ve Buz Sularıyla Beslenen Akarsular:

  • Kar yağışının fazla olduğu yüksek yerlerde görülür.
  • Kutuplara yakın alanlarda da görülür.
  • Ülkemizde Doğu Anadolu Bölgesinde bu tarz akarsulara rastlanır.

Kaynak Suları ile Beslenen Akarsular:

  • Karstik alanlarda ( Kalkerli arazilerde ) yaygındır.
  • Akarsuların yeraltı su kaynaklarından beslenmesidir.
  • Ülkemizde özellikle Akdeniz Bölgesinde görülür.

 

Karma Rejimli Akarsular:

  • Birçok kaynaktan beslenen akarsulardır.
  • Bu akarsuların boyları uzundur ve farklı iklim özelliklerinden geçer
  • Örneğin: Fırat ve Kızılırmak
  • Dünya’da; Nil Nehri

Sel Rejimli Akarsular:

  • Yaz aylarında kuruyacak durumdaki akarsuların ani kar erimeleriyle ve ilkbahardaki yağışlarla tekrar ortaya çıkmasıdır.
  • Ülkemizde İç Anadolu Bölgesinde görülür.

TÜRKİYE’NİN ÖNEMLİ GÖL VE BARAJLARI 

Göllerin Sınıflandırılması: